IAS Johansen – Indywidualna Stymulacja Słuchu
Co to za metoda?
Indywidualna Stymulacja Słuchu to metoda duńskiego nauczyciela i psychologa dr Kjelda Johansena, która jest przeznaczona dla osób mających trudności w słuchaniu, mówieniu i pisaniu. Dotyczy to zarówno dzieci, młodzieży jak i osób dorosłych. Bazą w/w trudności często są zaburzenia procesów przetwarzania słuchowego. Zaburzenia tego typu to niedobór występujący w procesach przetwarzania informacji na drodze słuchowej. Może mieć postać trudności w słyszeniu, rozumieniu mowy, rozwoju języka i uczeniu się. To znaczy, że osoba z centralnymi zaburzeniami przetwarzania słuchowego nie ma możliwości pełnego wykorzystania słyszanego sygnału akustycznego przy prawidłowym jego odbiorze w strukturach obwodowych (Katz, 1994).
Dla dzieci z grupy ryzyka zaburzeń przetwarzania słuchowego charakterystyczne są następujące symptomy:
- częste infekcje ucha, problemy ze słuchem,
- trudności ze słuchem przy dużym natężeniu odgłosów w tle,
- trudności ze zrozumieniem wypowiedzi ustnych,
- nadwrażliwość na głośne dźwięki lub określone tony,
- mowa monotonna, bez wyraźnej intonacji,
- opóźniony rozwój mowy, ubogi zasób wyrazów i słaba znajomość gramatyki,
- trudności z wypowiadaniem zdań złożonych,
- trudności z zadawaniem pytań i z zainicjowaniem rozmowy,
- trudności z czytaniem, pisaniem (częste błędy)
- trudności z koncentracją uwagi, trudności ze skupieniem uwagi na głosie osoby mówiącej,
- trudności ze zrozumieniem i wykonaniem poleceń ustnych,
- trudności z wykonaniem pracy w sytuacji wielu odgłosów w tle,
- reakcje na własne imię w dużej grupie opóźnione, lub brak reakcji,
- prace domowe wykonywane są dłużej niż to jest konieczne,
- w wyniku błędów z brakiem zrozumienia poleceń, czynności wykonywane są błędnie, tak jak się dziecku wydaje, a nie tak jak było w zadaniu,
- polecenia wykonane znacznie później po zaobserwowaniu jak to inni wykonują,
- odpowiedzi ustne wypowiadane powoli, często z dużym wysiłkiem.
Rozwiązaniem w/w problemów może być zastosowanie metody Indywidualnej Stymulacji Słuchu K.Johansena. Bazą procesu terapii jest diagnostyka wykonana za pomocą audiometru, dokładne zbadanie lateralizacji oraz testach mowy utrudnionej w tym teście dychotycznym Na tej podstawie zostaje przygotowany program słuchowy, który przygotowany na płycie CD słucha się przez słuchawki np. w domu, według określonego harmonogramu. Najczęściej przez 10 minut dziennie przez okres 6-8 tygodni. Po tym czasie powtarza się badanie, porównuje wyniki z poprzednim i przygotowuje kolejny program słuchowy. Proces terapii jest indywidualny, a jego czas przebiegu to zazwyczaj 6-18 miesięcy.
Szczegóły na temat programu, uprawnionych terapeutów oraz Kwestionariusz Wstępny dla rodzica można znaleźć na stronie http://www.johansen-ias.pl
Zaburzenia procesów przetwarzania słuchowego to niedobór występujący w procesach przetwarzania informacji na drodze słuchowej. Może mieć postać trudności w słyszeniu, rozumieniu mowy, rozwoju języka i uczeniu się.
Objawiają się niezdolnością do:
- rozumienia mowy, nawet przy normalnym progu słuchu
- rozumienia mowy w słabych warunkach akustycznych (np. hałaśliwym otoczeniu)
- rozumienia mowy zniekształconej lub niewyraźnej
- uczenia się w oparciu o bodźce słuchowe*
* „Audiologia kliniczna” pod redakcją prof. dr hab. med. M. Śliwińskiej-Kowalskiej
Dla dzieci z grupy ryzyka zaburzeń przetwarzania słuchowego charakterystyczne są następujące symptomy:
- częste infekcje ucha, problemy ze słuchem,
- trudności ze słuchem przy dużym natężeniu odgłosów w tle,
- trudności ze zrozumieniem wypowiedzi ustnych,
- nadwrażliwość na głośne dźwięki lub określone tony,
- mowa monotonna, bez wyraźnej intonacji,
- opóźniony rozwój mowy, ubogi zasób wyrazów i słaba znajomość gramatyki,
- trudności z wypowiadaniem zdań złożonych,
- trudności z zadawaniem pytań i z zainicjowaniem rozmowy,
- trudności z czytaniem, pisaniem (częste błędy)
- trudności z koncentracją uwagi, trudności ze skupieniem uwagi na głosie osoby mówiącej,
- trudności z nawiązaniem kontaktów i zawieraniem znajomości,
- trudności ze zrozumieniem i wykonaniem poleceń ustnych,
- trudności z wykonaniem pracy w sytuacji wielu odgłosów w tle (lepsze funkcjonowanie w sytuacji 1na 1),
- reakcje na własne imię w dużej grupie opóźnione, lub brak reakcji,
- prace domowe wykonywane są dłużej niż to jest konieczne,
- w wyniku błędów z brakiem zrozumienia poleceń, czynności wykonywane są błędnie, tak jak się dziecku wydaje, a nie tak jak było w zadaniu,
- polecenia wykonane znacznie później po zaobserwowaniu jak to inni wykonują,
- odpowiedzi ustne wypowiadane powoli, często z dużym wysiłkiem.
CO MOŻE WPŁYNĄĆ NA ROZWÓJ PRZETWARZANIA SŁUCHOWEGO?
- Diagnostyczne zaburzenia neurologiczne i genetyczne (porażenie mózgowe, Zespół Downa).
- Dziedziczne predyspozycje połączone z opóźnieniami neurologicznymi.
- Neurorozwojowe opóźnienie, opóźnienie rozwoju mowy, dysleksja, dyspraksja, Zespół Aspergera.
- Zaburzenia prawidłowo przebiegającego rozwoju:
choroby, wypadki, zmiana lateralizacji w stosunku do preferencji;
CO WYRÓŻNIA METODĘ JOHANSENA IAS
- Muzyka w metodzie IAS jest specjalnie skomponowana, aby obejmować zakresem różne częstotliwości potrzebne do stymulacji.
- Obiektywna diagnoza za pomocą audiometru.
- Każde dziecko otrzymuje indywidualny program, który będzie najlepiej pasował do jego możliwości słuchowych (uwzględnia lateralizację słuchową oraz skierowany jest na harmonizację częstotliwości czystych tonów/dźwięków mierzonych audiometrycznie).
- Kjeld przyjął, że jest różnica między funkcjonowaniem lewego i prawego ucha.
- Przyjął, że można wzmacniać działanie słuchowej stymulacji jeśli specyficzne obszary, w których występują problemy (zgodnie z wynikami audiogramu) zostaną pobudzone.
- Johansen IAS redukuje sygnał na częstotliwościach, których w porównaniu do optymalnej krzywej są zbyt wrażliwe i podnosi natężenie sygnału na tych częstotliwościach, które są zbyt mało wrażliwe.
- Uważał, że poprzez stymulację konkretnych obszarów mózgu problemy z nadmierną wrażliwością można redukować.
- Pionierska praca Johansena IAS to stworzenie programu o tego typu indywidualizacji dla konkretnej częstotliwości w oparciu o wyniki audiogramu.
IAS – Indywidualna Stymulacja Słuchu Johansena jest formą pomocy dzieciom z centralnymi zaburzeniami przetwarzania słuchowego.
Twórcą metody jest dr Kjeld Johansen – duński nauczyciel i psycholog.
Metoda skierowana jest do dzieci, młodzieży i dorosłych z zaburzeniami przetwarzania bodźców słuchowych, w tym osób:
- z opóźnieniem rozwoju mowy,
- z dysleksją,
- z ADHD,
- z zaburzeniami koncentracji uwagi,
- z zaburzeniami uwagi słuchowej,
- z zaburzeniami percepcji słuchowej,
- z porażeniem słuchowym,
- z nadwrażliwością na dźwięki,
- z autyzmem;
Program terapeutyczny w formie indywidualnie filtrowanej muzyki instrumentalnej nagrywany jest na płyty CD. Dziecko otrzymuje płytę do domu i słucha jej codziennie przez 10 minut przez słuchawki. Postępy w terapii kontrolowane są co 4 do 8 tygodni (zależnie od wieku i dysfunkcji), za każdym razem dziecko otrzymuje nową, specjalnie dla niego przygotowaną płytę CD z programem terapeutycznym. Program stymulacji trwa 6-10 miesięcy.
Dla dzieci z grupy ryzyka zaburzeń przetwarzania słuchowego charakterystyczne są następujące symptomy:
- częste infekcje ucha, problemy ze słuchem,
- trudności ze słuchem przy dużym natężeniu odgłosów w tle,
- trudności ze zrozumieniem wypowiedzi ustnych jak również z ich prawidłowym zrozumieniem,
- nadwrażliwość na głośne dźwięki lub określone tony,
- mowa monotonna, bez wyraźnej intonacji,
- opóźniony rozwój mowy, zasób wyrazów i znajomość gramatyki uboga,
- trudności z wypowiadaniem zdań złożonych,
- trudności z zadawaniem pytań i z zainicjowaniem rozmowy,
- trudności z czytaniem, pisaniem (częste błędy)
- trudności z koncentracją uwagi, trudności ze skupieniem uwagi na głosie osoby mówiącej,
- trudności z nawiązaniem kontaktów i zawieraniem znajomości,
- trudności ze zrozumieniem i wykonaniem poleceń ustnych,
- trudności z wykonaniem pracy w sytuacji wielu odgłosów w tle (lepsze funkcjonowanie w sytuacji 1na 1),
- reakcje na własne imię w dużej grupie opóźnione, lub brak reakcji,
- prace domowe wykonywane są dłużej niż to jest konieczne,
- w wyniku błędów z brakiem zrozumienia poleceń, czynności wykonywane są błędnie, tak jak się dziecku wydaje, a nie tak jak było w zadaniu,
- polecenia wykonane znacznie później po zaobserwowaniu jak to inni wykonują,
- odpowiedzi ustne wypowiadane powoli, często z dużym wysiłkiem.
CO WYRÓŻNIA METODĘ JOHANSENA IAS
- Muzyka w metodzie IAS jest specjalnie skomponowana, aby obejmować zakresem różne częstotliwości potrzebne do stymulacji.
- Obiektywna diagnoza za pomocą audiometru.
- Każde dziecko otrzymuje indywidualny program, który będzie najlepiej pasował do jego możliwości słuchowych (uwzględnia lateralizację słuchową oraz skierowany jest na harmonizację częstotliwości czystych tonów/dźwięków mierzonych audiometrycznie).
- Kjeld przyjął, że jest różnica między funkcjonowaniem lewego i prawego ucha.
- Przyjął, że można wzmacniać działanie słuchowej stymulacji jeśli specyficzne obszary, w których występują problemy (zgodnie z wynikami audiogramu) zostaną pobudzone.
- Johansen IAS redukuje sygnał na częstotliwościach, których w porównaniu do optymalnej krzywej są zbyt wrażliwe i podnosi natężenie sygnału na tych częstotliwościach, które są zbyt mało wrażliwe.
- Uważał, że poprzez stymulację konkretnych obszarów mózgu problemy z nadmierną wrażliwością można redukować.
- Pionierska praca Johansena IAS to stworzenie programu o tego typu indywidualizacji dla konkretnej częstotliwości w oparciu o wyniki audiogramu.
Opracowanie:
Na bazie materiałów do kursu wprowadzającego do metody Johansen IAS